آشنایی با ترانس جریان یا CT

ترانس های جریان و انواع آن

یکی از تجهیزات پرکاربردی که در ساخت و طراحی تابلو برق ها استفاده می شوند ترانس های جریان یا CT (Current Transformer) ها هستند که به سه منظور در تابلو ها استفاده می شوند:

1-اندازه گیری جریان

2-حفاظت

3-کنترل جریان ها

تعریف ترانس جریان  (current transformer) :

ترانسفورماتور جریان که اصطلاحا CT خوانده می شوند وسیله ای است که برای تبدیل جریان از مقدار زیاد به مقدار کم در یک جریان متناسب استفاده می شود.

ترانس های جریان دارای دو طرف اولیه و ثانویه هستند که ازهم ایزوله و بدون تماس هستند طرف اولیه همان شینه ها و جریان های اصلی تابلو هستند و از داخل ترانس جریان عبور می کنند که طرف ثانویه با توجه به نیاز تعدا دورهای مختلفی  دارد.

برای نصب ترانس های جریان در تابلو برق باید به این نکته توجه داشت که باید آن ها را به صورت سری در مدار قرار داد.

برند های ترانس جریان موجود در بازار ایران:

برند های ایرانی :

مگ الکتریک – نوین هریس – پژواک

برندهای خارجی:

زیگلر - لومل- زیمنس

برای انتخاب ترانس جریان باید به چند نکته توجه کرد:

1-       نسبت تبدیل :مهم ترین پارامتر انتخاب ترانس جریان نسبت تبدیل است برای مثال ترانسی که نسبت تبدیل آن 150به 5 است یعنی به ازای هر 150 آمپر ورودی 5 آمپری خروجی به ما می دهد به این ترتیب اگر جریان ورودی ما 300 آمپر باشد در خروجی ما 20 آمپر جریان داریم

معملا درترانس ها جریان طرف اولیه 50 آمپر تا 400 آمپر هستند و طرف ثانیویه 1 یا 5 آمپر می باشد .

نحوه محاسبه نسبت تبدیل :

2-     

حداکثر توان مجاز خروجی : یکی دیگر از پارامترهای مهم انتخاب ترانس جریان مقدار توان ظاهری است که برحسب VA (جمع برداری توان اکتیوW  وتوان راکتیوVAR) است.

3-     قطر کابل یا شمش ورودی : از عوامل تاثیرگذار بر انتخاب ترانس جریان قطرکابل یا شمش ورودی است برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:

.بدیهی است که اگر عرض شینه یا کابل ورودی از دهانه بزرگتر باشد باید از نوعی دیگر با دهانه عریض تر استفاده نمود

 کلاس دقت : میزان خطای CT ها با توجه كلاس دقت آنها مشخص می گردد. كلاس دقت CT برای هسته اندازه گیری و حفاظتی به دو صورت مختلف بیان می گردد. برای هسته اندازه گیری درصد خطای جریان را در جریان نامی ارائه می كنند.

مثلاً كلاس دقت  0.5 یعنی 0.5% خطا در جریان  اندازه گیری شده توسط ترانس جریان برای مثال برای اندازه گیری جریان 1000 آمپری ترانس جریان با با کلاس دقت 0.5 ، امکان خطای 5 آمپر در مقدار اندازه گیری شده وجود دارد.